Donderdag 26 januari jl. ben ik naar het congres over gepersonaliseerd leren geweest. Dit congres werd georganiseerd door Noordhoff en bestond uit een ronde tafelgesprek (een panel in gesprek met elkaar en de 400 aanwezige in de zaal) en vier keynotes van: Rosenmoller (voorzitter VO-raad), Prof. Dr. Liesbeth Kester (universiteit Utrecht), Bert Thijs de Jong (Noordhoff Uitgevers) en Marieke Simones (Learnon).
Paul Rosenmoller had het in zijn keynote onder andere over het verschil tussen externe differentiatie en interne differentiatie. Met externe differentiatie bedoelde hij de differentiatie in VMBO, HAVO & VWO op schoolniveau en onder interne differentiatie verstond hij differentiatie in VMBO, HAVO & VWO op leerling niveau. Van dat laatste liet hij een voorbeeld zien van een school, waarbij leerlingen in een klas bijvoorbeeld Engels op VWO-niveau volgen en Wiskunde op VMBO-niveau, enz (zie leerlingenoverzicht op onderstaande foto, de kleuren betreffen het niveau per vak). Daarnaast pleitte hij ook voor het afschaffen van het landelijk examen.
Ook het ronde tafelgesprek ging hierop verder. Op zich natuurlijk mooi dat leerlingen per vak op hun eigen niveau lesstof krijgen aangeboden en examen kunnen doen. Echter tijdens dat gesprek kwam bij mij wel iedere de vraag naar boven wat er eigen zo 'intern' is aan het differentiëren op leerling niveau en of dat eigenlijk wel echt het gepersonaliseerd leren raakt. Aan het einde van het gesprek heb ik dan ook de vraag gesteld welke aandacht de ontwikkeling van het leerproces van de leerling krijgt in dit 'systeem'. Ik kreeg daarop in eerste instantie niet echt antwoord van het panel (zie deze
link naar het filmpje met mijn vraag en antwoord).
De keynote van Prof. Dr. Liesbeth Kester gaf me vervolgens veel duidelijkheid. Zij definieerde het begrip differentiëren als 'Leren op maat voor groepen' en gepersonaliseerd leren als 'de docent en leerling samen aan het stuur'. Haar keynote vond ik zeer interessant (zie keynote via deze
link), waarin zij resultaten uit haar onderzoek liet zien m.b.t. het effect op leren wanneer leerlingen zelf keuzes mogen maken en het effect op leren van regulatiefeedback en zelfsturend leren. Bert Thijs de Jong schetste de geschiedenis van het gepersonaliseerd leren en bracht daarbij ook de verschillende begrippen rondom gepersonaliseerd leren onder de aandacht (zie keynote via deze
link). Marieke Simones richtte zich in haar keynote meer op de dagelijkse praktijk. Alle drie deze sprekers brachten overigens de ontwikkeling van het leerproces van de leerling onder de aandacht en werd uiteindelijk mijn ronde tafelvraag alsnog beantwoord.
Het was voor mij een leerzame conferentie, die me weer aan het denken heeft gezet en waarmee we iets kunnen in onze eigen onderwijs. Tevens heb ik mede door mijn vraag tijdens het ronde tafelgesprek contacten opgedaan met collega's uit het hoger onderwijs, die al op de een of andere manier bezig zijn met gepersonaliseerd leren.